ĆWICZENIA SŁUCHOWE
„Zanim człowiek nauczy się mówić, najpierw uczy się słuchać.” Dziecko powinno na początku pracy nad prawidłową mową nauczyć się właściwie słyszeć i oceniać dźwięki mowy, aby móc je następnie prawidłowo wypowiadać. Ćwiczenia słuchowe wchodzą w skład ćwiczeń zasadniczych w terapii logopedycznej, a także stanowią część profilaktyki logopedycznej.
Wśród ćwiczeń słuchowych można wyróżnić:
- niedostateczne ćwiczenia słuchu fizjologicznego, rozumianego jako zdolność odbioru wszystkich zjawisk dźwiękowych i obejmują także pracę nad uwagą i koncentracją słuchową.
- ćwiczenia słuchu fonematycznego – zdolność odróżniania poszczególnych głosek i zjawisk prozodycznych (melodii mowy)
Po co wykonywać z dzieckiem ćwiczenia słuchowe?
- uczą koncentrowania uwagi na sygnałach dźwiękowych,
- uczą rozróżniania dźwięków otaczającego świata i identyfikowania ich z określonymi sytuacjami, przedmiotami oraz zjawiskami,
- pozwalają na różnicowanie dźwięków pod kątem ich cech: wysokości, natężenia, długości, barwy,
- umożliwiają identyfikowanie poszczególnych głosek
- uwrażliwiają na cechy melodii języka: akcent, intonację, tempo mowy, natężenie głosu
W co i jak się bawić w domu?
Podczas zabaw słuchowych należ pamiętać o przestrzeganiu odpowiednich warunków akustycznych, aby nie wprowadzać przypadkowo czynników rozpraszających uwagę słuchową dziecka. Bawić się ! Dzieci uwielbiają zabawy słuchowe i z pewnością chętnie włączą się w proponowane aktywności.
Przykładowe zabawy słuchowe:
-
- „ Wsłuchiwanie się w ciszę” – dzieci siedzą z zamkniętymi oczami i nasłuchują, rozpoznają odgłosy dochodzące z sąsiedztwa, ulicy.
- „ Zgadnij, co wydało dźwięk?” – odgadywanie źródła dźwięku spośród przedmiotów ukrytych za parasolem np. klucze, darcie papieru, pstrykanie długopisem, stukanie drewnianymi klockami, toczenie kasztanów, nożyczki itp.
- „Grzechotki” – rozpoznawanie odgłosów drobnych przedmiotów ukrytych w pudełeczkach po jajkach niespodziankach np. groch, kamyki, gwoździe, cukier, kasza itp.
- „Rytmy” – odtwarzanie prostych rytmów poprzez uderzanie o siebie klockami, łyżeczkami, garnuszkami; uderzanie łyżeczką o pustą szklankę, o szklankę z wodą.
- „Rysowane rytmy” – odtwarzanie za pomocą układów graficznych (klocków, kredek) tempa i ilości uderzeń;
- „Gdzie słychać?” – szukanie ukrytego zegarka, radia, dzwoniącego budzika.
- „Cicho – Głośno”– wyśpiewywanie piosenek lub wierszyków z różnicowaniem natężenia dźwięku (głośno-chicho-mruczando)
- Wyróżnianie wyrazów w zdaniu – stawiamy tyle klocków, rysujemy tyle kółeczek, klaszczemy tyle razy ile słów słyszy dziecko w wypowiadanym zdaniu.
- Liczenie sylab w wyrazach – wystukiwanie, wyklaskiwanie, wytupywanie, podskakiwanie tyle razy ile dziecko usłyszy sylab w wyrazie.
- Nazywanie obrazków – dziecko kończy wyraz po pierwszej sylabie wypowiedzianej przez rodzica, a potem odwrotnie – dziecko zaczyna.
- Rymowanki- dziecko z rodzicem naprzemiennie wymyślają rymy do podanego wcześniej słowa np. osa-kosa, noga-droga, pije-bije, koń-słoń itp.