- Co ja mogę zrobić dla Ziemi?
CELE:
- wysłuchiwanie wiersza i odpowiadanie na pytania;
- wykonywanie doświadczenia wg instrukcji;
- próby przewidywania wyniku doświadczenia;
- wymienianie, do czego potrzebna jest woda;
- rozumienie problemów ekologicznych związanych z brakiem i zanieczyszczeniem wody;
- wymienianie pomysłów na mierzenie objętości wody;
- porównywanie objętości wody.
- „Kto i co może chorować?”– burza mózgów. Opiekun zadaje pytanie, a dziecko wymienia swoje propozycje. Wysłuchuje wiersza Joanny Papuzińskiej – “Chora rzeka”.
Chora rzeka
Joanna Papuzińska
Śniła się kotkowi rzeka,
Wielka rzeka, pełna mleka…
Tutaj płynie biała rzeka.
Ale to jest chora rzeka.
Jak tu pusto!?
Drzewo uschło…
Cicho tak –
ani ptak,
ani ważka, ani komar, ani bąk,
ani gad, ani płaz, ani ślimak,
ani żadna wodna roślina,
ani leszcz, ani płoć, ani pstrąg,
nikt już nie żyje tutaj,
bo rzeka jest zatruta.
Sterczy napis: „Zakaz kąpieli”.
Mętny opar nad wodą się bieli.
Chora rzeka
nie rzeka
tylko czeka, czeka, czeka…
- Rozmowa na temat wiersza. Opiekun zadaje pytania: Co się śniło kotkowi? Jak wyglądał świat w wierszu? Dlaczego tak było? Dlaczego rzeka była „chora”? Jak myślisz, co spowodowało, że rzeka „zachorowała”? Czy wodę można uzdrowić?
- „Oczyszczalnia ścieków” – doświadczenie. Opiekun daje dziecku przezroczyste kubki. Na stoliku znajdują się różne materiały: np. piasek, kamienie, ścinki papieru, okruszki, liście, trawa, fusy herbaty i kawy, papierki po cukierkach, brokat, sól itd. Dziecko wlewa z dzbanka / kranu wodę do kubeczków, a następnie dodaje wybrane przez siebie substancje i miesza je. Opiekun pyta, czy jego woda jest czysta? Czy chciałoby taką wypić? Pyta, jak można ją oczyścić? Pokazuje piasek, żwir, kamyki oraz gazę / ścierkę i pyta, co z tych rzeczy może pomóc w oczyszczeniu wody? Opiekun przelewa część swojej brudnej wody przez gazę i prezentuje efekt. Następnie proponuje zbudowanie oczyszczalni z pozostałych rzeczy (kamieni, żwiru i piasku).
Opiekun wręcza dziecku:
– lejek lub uciętą plastikową butelkę,
– gazę lub ściereczkę,
– gumkę recepturkę,
– piasek, drobne kamyki, żwir,
– słoik / kubek.
Na koniec lejka / butelki dziecko zakładają gazę / ściereczkę i mocują za pomocą gumki. Wsypuje piasek, następnie żwir i kamyki (warstwy bez mieszania). Umieszcza lejek / butelkę nad słoikiem/ kubkiem i wlewa swoją zanieczyszczoną wodę. Obserwuje, co się stanie.
Opiekun wyjaśnia, że kamienie zatrzymały duże śmieci, takie jak kamyczki, papierki po cukierkach, liście; żwir – nieco większe, jak trawa, fusy, okruszki, a piasek te najmniejsze – brokat i sól. Uprzedza jednak, że choć woda stała się czystsza, nie jest taka jak na samym początku i nie wolno jej pić.
- „Mycie zębów” – doświadczenie podczas mycia zębów rano i wieczorem
- Rano dziecko tylko moczy szczoteczkę i zakręca wodę. Nalewa jej sobie trochę do kubka, płucze zęby i wypluwa wodę do drugiego (przygotowanego wcześniej) kubeczka.
- Wieczorem opiekun podstawia pod kran miskę a dziecko podczas mycia zębów nie zakręca wody.
- Następnie dziecko porównuje, ile wody zużyło rano i wieczorem (Porównanie zużycia wody przez przelewanie jej do kubeczków).
- Opiekun pyta: Kiedy zużyło się więcej wody? Czy ta woda była potrzebna? Czy można jej jeszcze użyć? Do czego?
Podsumowanie: Należy zastanowić się czy zawsze potrzebujemy tyle wody ile zużywamy, czy możemy ograniczyć jej użycie. Wodę należy oszczędzać, bo nie zawsze można ją ponownie użyć do picia, a wody pitnej na świecie jest niewiele, większość wody jest w oceanach i morzach, a ona jest słona i nie nadaje się do picia.
Źródło: „Plac zabaw”. Przewodnik metodyczny. Pięciolatek. Część 4. Wydawnictwo WSiP
Od nauczyciela wspomagającego:
- Po wysłuchaniu przez dziecko wiersza i omawianiu jego treści można odwołać się do obrazków z zajęć „Dbamy o środowisko” – omówić różnice między obrazkami.
- Podczas wykonywania doświadczeń cały czas angażujemy w nie dziecko (dostosowując zadania i polecenia do jego możliwości).
- Obrazki do omówienia czystości wody:
- https://pixabay.com/images/id-4756043/ (brudna woda w kranie)
- https://pixabay.com/images/id-4934590/ (czysta woda w kranie)
- https://pixabay.com/images/id-2826990/ (oczyszczalnia ścieków)